Elektronik Devre Elemanları 3 – Bobin

Serimizin üçüncü yazısından herkese merhabaa 🙂 Seriyi sıralı takip etmek için ilk iki yazımız direnç ve kondansatör konularına göz atabilirsiniz. Şimdi gelin bobin hakkında bir şeyler öğrenelim.

Nedir bu bobin?

Üzerindeki elektrik enerjisini, manyetik alan şeklinde depolayan devre elemanıdır. İletken bir telin yan yana veya üst üste sarılması ile oluşur. Sarmal yapıdadır.

Manyetik alan neydi peki ? Basit bir ifade ile gözle görülmeyen kuzey ve güney adında iki kutbun arasını tamamlayan çizgilerdir. Tamam bu biraz zor olmuş olabilir. O zaman en iyi örnek mıknatıs !

Nerede Kullanılırlar ?

Bildiğiniz üzere, her yer elektronik eşyalarla dolu. Böylelikle, temel devre elemanlarımız da her elektronik eşyanın içinde bulunmakta. Kullanım alanlarını örneklendirmek istersek: televizyon devreleri, anten yükselteçleri, radyo devreleri, transformatörler, motorlar, besleme kaynakları diye uzun bir biçimde sıralayabiliriz.

Bobin çeşitleri nelerdir ?

1-Hava Nüveli

Genellikle yüksek frekanslı devrelerde kullanılırlar. Sahip olduğu indüktans değeri ufak bir el sürülmesiyle bile değişebilir. Bunu önlemek amacıyla, üstleri silikonla kaplanır. *İndüktans (L) = Bobinden geçen akımın değişmesine karşılık gösterilen özelliktir ve birimi Henry‘dir (H).*

2-Demir Nüveli

Düşük frekanslarda kullanılırlar. Genellikle filtreleme ve ses devrelerinde kullanılırlar. Şok bobini olarakta adlandırılırlar.

3-Ferrit Nüveli

Demir, nikel, kobalt, alüminyum, bakır ve çeşitli katkı maddelerinin bir araya gelmesi ile üretilirler. Güç bobini olarak kullanılırlar. Yüksek frekanslı devrelerde, radyo alıcı-vericisinde kullanılır.

4-SMD

Boyutları çok küçük olmakla beraber yüzeye montaj (SMD) edilebilirler. Sahip olduğu değer üzerinde rakam, renk veya harf ile kodlanabilir. Ölçü cihazları, kapı zili, mikrofon, hoparlör gibi cihazlarda kullanılabilirler.

5-Ayarlanabilir

Genellikle radyo ve yüksek frekans uygulamalarında kullanılırlar. Üzerinde bulunan bir tırnak vasıtasıyla ayarlanır.

Enerji Depolama

Depolanan enerji; bobinin üzerinden geçen akımın karesiyle ve indüktansı ile doğru orantılıdır.

Örnek: 20mH değerine sahip devre elemanının 5J enerji depolayabilmesi için ne kadarlık akım uygulanması gerekmektedir.

Yukarıda bulunan formülü akımı bulmaya yönelik düzenlersek:

Formül yandaki biçimi alır. Elimizde olan verilere tekrar bakalım.

W=Enerji=5J L=20mH

Şimdi de bu değerleri yerine yazıp I değerini hesaplarsak: 5 / (0.5*20* 10^-3  ) = 70 son olarak 70′ in kökünü alırsak I=8,366 A olarak uygulanması gereken akımı bulmuş olduk.

Elektronik devre elemanları serimizin bu yazısında bobin nedir? ve türleri nelerdir gibi konulara ek olarak enerji depolama ve formüller ile ilgili bilgilendirme yaptık.

Sormak ya da Eklemek istedikleriniz olursa yorumlarda belirtebilirsiniz.

Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere…