Çip Krizi Nasıl Başladı?
Çip krizi tüm dünyayı etkisi altına almaya başladı. Bunu anlatmaya 2020 yılının Mart ayına geri dönerek başlasam iyi olur. Bu tarih eminim hepinize tanıdık gelmiştir. Dünyamızı ele geçiren salgından bahsediyorum. Küçük bir kentte başlayıp tüm dünyayı etkisi altına alan bu virüs sadece sağlık açısından değil birçok açıdan hepimizi etkiledi. Zaman zaman işe, okula gidemez hale bile geldik.
Aşıların bulunmasıyla beraber toparlanma sürecine girdiğimizi düşünsek de geçen zamanın etkisi çok daha büyük oldu. Çünkü işe gidememek üretimin durma noktasına gelmesine sebep oldu. Uzaktan çalışma ve eğitim sistemine geçilmesiyle birlikte de elektronik cihazlara olan talep arttı. Çip üretiminin azaldığı bu süreçte stoktaki çiplerin çoğu satıldı ve yenilerinin üretimi geçici bir süreliğine azaldı. Durum böyle olunca karşımıza yepyeni bir kriz çıktı. Çip krizi ya da diğer adıyla global çip sorunu.
Çip üretimini arttırmak diğer pek çok endüstride olan üretimi arttırmaktan daha zor, daha maliyetli ve daha çok zaman gerektiriyor. Tayvan merkezli TSMC firması dünyanın en iyi çip üretimini sağlayan firmalarından biri. Firmanın sitesine buradan ulaşabilirsiniz. https://www.tsmc.com/english
AMD, NVIDIA gibi birçok dünya devi markanın çiplerini TSMC üretiyor. Pandemi koşullarının iyileştirilmesiyle beraber üretime tam kapasiteyle devam etmeye başlayan firma yoğun talep ve baskı altında olduğu için fiyatları arttırmak zorunda kaldı. Fakat buna rağmen otomotiv markaları için üretim yapamaz hale geldi. Bu da yetmezmiş gibi küresel ısınmanın en belirgin etkilerinden biri olan kuraklık ülkeyi etkisi altına almış durumda. Yaşanılan bu su yokluğu çip üretimini ciddi bir şekilde etkiledi ve çip krizi ortaya çıktı.
Çip Üretiminde Su Neden Bu Kadar Önemli?
Ultra Pure Water ifadesini daha önce duymuş muydunuz? Yani Aşırı Saf Su‘yı.
Bir çipin kumdan işlemciye dönüşmesi teknolojinin ne kadar ilerlediğini ve üretimin zirvesinde olduğumuz bir dönemi işaret ediyor. Bu üretim sürecinin bazı noktalarında ise saf su kullanılmaktadır. UPW (Ultra Pure Water) olarak adlandırılan bu suyun saflığı normal bir içme suyundan yaklaşık 1000 kat daha fazladır. Çalışanlar bu suyu koruyabilmek için birkaç dezenfekte aşamasından sonra koruyucu kıyafetlerle bu aşamaya dahil olabiliyorlar. En ufak bir yabancı partikülün suya karışması üretimin anlık durmasına sebep olacağı gibi kullanılan maddelerin çöpe gitmesine de sebep oluyor. Firmaların günlük olarak yaklaşık 150-200 bin ton su harcadığını düşünürsek en ufak bir su ve elektrik kesintisi büyük mali kayıplara sebep olabilir.
TSMC kuraklığın etkilerini yaşamaya başlayan bir firma. Şimdilik 20 tonluk tankerlerle üretim tesislerine su taşıyarak olası çip krizini engellemeye çalışsa da bu çözümün ne kadar etkili olacağını ilerleyen günlerde hep birlikte göreceğiz.
Çip Krizinin Küresel Etkileri
Boyutu küçük, etki alanı büyük olan çipleri hayatımızın her alanında kullanıyoruz. Şuan bu yazıyı okuduğunuz cihaz telefon veya bilgisayarın en temel yapı taşı bu çipler. Pazar alanı o kadar genişledi ki içinde elektrik bulunan birçok sistemin temel malzemesi haline geldi. Yeri geldi küçük bir kalemin içine girdi, yeri geldi koskoca fabrikaların üretim sistemini oluşturdu. Hal böyle olunca bir tercihten çok gereklilik haline geldi.
En iyi teknoloji projesine sahip olunsa da içerisinde çip olmadığı sürece, projeler sadece kağıt üzerinde kalma riskiyle karşı karşıya. 5G teknolojisinin piyasaya sürülmesiyle birlikte yeni nesil oyun konsolları, TV’lerin üretimi, yüksek teknolojili elektrikli araçların artan üretim konsepti, çip talebinin ve çip krizinin daha da artmasına neden oldu.
Örneğin Apple, Iphone 12’nin lansmanını, yaşanan çip krizi sebebiyle iki ay ertelemek zorunda kaldı. Teknoloji şirketi Toshiba çip krizinin 2022 yılının sonuna kadar süreceğini tahmin ettiklerini açıkladı.
İlk Etki Otomotiv Sektörüne
Çip krizi; Ford, General Motors, Toyota, Tesla, Volkswagen, Honda, Nio, Volvo gibi birçok otomotiv markasını ciddi derecede etkiledi. Türkiye’de bu krizden payını aldı. Oyak Renault, Tofaş ve Ford Otomotiv yaşanan tedarik sorunundan dolayı üretime kısa bir süre ara verdiğini duyurdu. Yaşanılan bu çip krizi markaların yüksek miktarda zarara uğramasına sebep oldu.
Elon Musk Açıkladı
İtalya’da bir etkinliğe katılan Tesla’nın CEO’su Elon Musk çip sorununun ‘kısa vadeli’ olduğunu düşündüğünü söyledi ve şöyle bir açıklamada bulundu:
“İnşa edilmekte olan çok sayıda çip imalat tesisi var ve gelecek yıla kadar iyi bir kapasiteye sahip olacağımızı düşünüyorum”
Bazı şirketler, çip krizinin 5 yıldan önce ortadan kalkmasının mümkün olmadığı ve Elon’un bu yorumunun iyimser bir yaklaşımdan öteye geçmediğini belirtti.
Umarım daha büyük kayıplar yaşamadan bu sorunun üstesinden gelebiliriz.
Microsoft’un ilginç projesini okudunuz mu? https://teknotower.com/olulerle-konusmak-microsoft/