Sosyal medya platformları üzerinden yapılan yayınların düzenlenmesi ve bu yayınlar aracılığıyla işlenmekte olan suçlarla mücadele edilebilmesi için Meclis’e sunulan ‘sosyal medya yasası’ 1 Ekim 2020 tarihi itibariyle yürürlüğe girmişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da onayıyla birlikte yürürlüğe giren ve bir yıldır gündemde olan sosyal medya düzenlemesinin neler vaat ettiği ve hangi uygulamaları kapsadığı merak edilen konular arasında..
Sosyal Medya Yasası Hangi Uygulamaları Kapsıyor? 2021
Sosyal medya yasası, platformları doğrudan etkilediği için kullanıcıları da etkileyecek. Sosyal medya düzenlemesi, internet ortamından provokatif amaçlı paylaşımların önüne geçilebilmesi ve bu eylemleri gerçekleştirenlerin cezai işleme tabi tutulması için revize edildi.
“İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkındaki Yasa” ile artık yalan haber yayan sahte hesapların tespit edilmesine ve engellenmesine dair etkili yöntemler aranıyor. Bu yöntemler arasında caydırıcı para ve hapis cezalarının olabileceği konuşuluyor.
Sosyal Medya Yasası Ne Vaat Ediyor?
İnternetin birçok imkanla birlikte içerdiği dezavantajlar, sosyal medya yasası ve düzenlemesi konusunu da gündeme getirdi. Asılsız ve provokasyon amacı güden paylaşımların sona ermesi için gerçekleştirilen düzenleme,
- internet ortamında meydana gelen nefret söylemlerini,
- bölücülük güden terör paylaşımlarını,
- tehdit, şantaj, hakaret vb.
eylemleri ortadan kaldırmayı hedefliyor. Ayrıca;
- suç ve suça tahrik,
- cinsel taciz,
- casusluk ve bölücülük
eylemleri gibi toplumsal düzeni sarsacak paylaşımların da önüne geçmeyi amaçlıyor.
Yalan haberlerin ve dezenformasyonun önüne geçebilmek adına Meclis’e sunulan ve 1 Ekim itibariyle yürürlüğe giren sosyal medya yasası, çok sayıda uygulama ve yaptırımı da beraberinde getirecek. Dünyanın birçok yerinde uygulanan sosyal medya yasası, sosyal medya platformlarına ve kişilere yönelik yaptırımlara sebep olabiliyor. Türkiye’de yeni düzenlenen ve yürürlüğe giren yasa kapsamında hangi paylaşımların suç sayılacağı ve hangi yaptırımların uygulanacağı büyük bir merakla bekleniyor.
Sosyal Medya Düzenlemesi Neleri Etkileyecek?
Sosyal medya yasası kapsamında internet ortamında kullanılan çok sayıda uygulama ve sosyal ağ sağlayıcısı ilgili yasaya tabi tutulacak. Twitter başta olmak üzere Facebook ve Instagram gibi sosyal medya platformları üzerinde uygulanacağı bilinen bu yasanın, TV kanalları, internet siteleri ve gazeteleri de etkileyip etkilemeyeceği gündeme geldi.
Düzenlemeyle birlikte yalan haber ve dezenformasyon içeren, provokasyon amacı güden, halkı galeyana getiren, nefret söylemleri içeren paylaşımlar ve bu paylaşımların sahipleri yasalar kapsamında hukuki yargılanacak.
Sosyal Medya Yasası ve Düzenlemesinin Maddeleri
Sosyal medya düzenlemesi ile birlikte çok fazla alanda belirli değişiklikler meydana gelecek. İnternet üzerinde faaliyet gösteren uygulamaların, TV kanalları ve gazetelerin yalan haberden uzak ve daha güvenilir bir şekilde işletilebilmesi için bir takım düzenlemeleri getirilecek. Bu kapsamda aşağıdaki maddeler uygulamaya alınacaktır:
- Sosyal medya platformlarına getirilen yeni tanım zorunluluğu ile bu platformlar ‘sosyal ağ sağlayıcı’ ismini alacak.
- Platformlar, kullanıcıların IP adresleriyle birlikte ‘port bilgisi’ de sağlayabilecek.
- Her sosyal ağ sağlayıcısı Türkiye’de bir temsilci bulundurmak zorunda olacak. Eğer temsilci gerçek bir kişi ise bu kişi Türk Vatandaşı olacak.
- Türkiye’de temsilci bulundurmayan şirketlere önceden olduğu gibi belirli yaptırımlar uygulanacak. Temsilci bulundurmamaları durumunda şirketlere bu süre boyunca para cezası uygulanacak.
- Sosyal ağ sağlayıcısı ilk aşamada 1 ile 10 milyon TL arası idari para cezasına, 10 günlük bir süre zarfında bir temsilci belirleyemez ise 30 milyon TL para cezasına tabi tutulacak.
- Türkiye’de hala temsilci bulundurmayan şirketler 3 ay boyunca Türkiye’deki reklam çalışmaları durdurulacak.
- Son aşamada bulunan ve hala beklemekte olan sağlayıcılar için %50, son aşamanın ikinci adımında bulunan sağlayıcılar için ise %90 bant genişliği daraltma cezası uygulanacak. Bu cezayı alan şirketler 4 saat içerisinde gerekli yaptırımları yapmakla yükümlü olacak.
- Sosyal ağ sağlayıcıları başvurulara 48 saat içerisinde geri dönmek zorunda olacak ve dönüş yapılmaması durumunda da 5 milyon TL ile cezalandırılacak. Bu cezanın da uygulanmaması durumunda ücret 10 milyon TL’ye yükseltilecek.
Bunların dışında, başta alınan kararlar gereği, yalan haber ve dezenformasyon içerikli hesapların erişime direkt kapatılması yerine, yeni sosyal medya düzenlemesiyle birlikte uygun olmayan ilgili içeriğin kaldırılması olarak değiştirilecek. Bu düzenleme sayesinde kullanıcılar daha özgür ve güvenilir bir şekilde kendilerini ifade edebilecek.
Sosyal Medya Yasası Dünya Ülkelerinde Nasıl İşleniyor?
Türkiye gibi birçok ülkede sosyal medya platformları üzerinden yapılan provokasyona karşı geliştirilen yasalar bulunuyor. Sosyal medya yasası olarak adlandırdığımız bu yasalar, dünyanın birçok yerinde farklı formatlarıyla uygulanmakta. Peki sosyal medya yasası diğer ülkelerde nasıl işliyor?
- Bu konuda gösterilebilecek en keskin örnek Çin. Twitter, Whatsapp ve Google gibi uygulamaları komple yasaklayan Çin, Baidu, Weibo ve WeChat uygulamalarını kullanmayı tercih ediyor. Sosyal medya platformlarını ve mesajlaşmaları takip etmek amaçlı özel olarak görevlendirilmiş siber polisler mevcut.
- Suç niteliği taşıyan paylaşımlar için para cezası uygulanmakta olan Almanya, sosyal ağlar üzerinden nefret söylemleri, hakaret ve tehditler, sahte haberler, suça teşvik eden paylaşımların takibini gerçekleştiriyor.
- Fransa ise geçtiğimiz sene içerisinde sosyal medya platformlarında nefret söylemini engellemeye yönelik çalışmalarda bulundu. Bu bu sosyal medya düzenlemeleri kapsamında sosyal medya hesapları üzerinden ırk, din ve dil konusunda nefret söylemleri bulunan paylaşımların 24 saat içerisinde kaldırılması talep ediliyor. Kaldırılmaması durumunda ise 1,25 Euro para cezası uygulaması mevcut.
- Nefret uyandırıcı ve şiddet içeren paylaşımların kaldırılmasına yönelik sosyal medya yasası bulunan Avustralya, verilen süre içerisinde paylaşımları kaldırmayan sosyal medya şirketi yöneticileri için 3 yıla kadar hapis cezası uygulanmakta.
- Avrupa Birliği ve İngiltere ise sosyal medya hesapları üzerinden gerçekleştirilen tüm suça teşvik eylemler, nefret söylemleri ve provokasyonlara karşı yasal sürece girmek için çalışmalarına devam etmekte.
- Geçtiğimiz günlerde Facebook Erişim sorunu yaşanmasının hemen ardından Amerika‘da Beyaz Saray’dan da hızlı ve sert açıklamalar gelmişti. Beyaz Saray Sözcüsü, sosyal medya yasası ve sosyal medya düzenlemelerine dikkat çekerek : “Sosyal Medyaya Müdahale Etme Zamanı Geldi” demişti.
Bizi takip ettiğiniz için teşekkür ederiz.
Sosyal medya yasası ve yapılan düzenlemelerle ilgili tüm detaylar şimdilik bu şekilde. SİZİN DÜŞÜNCENİZ NEDİR? Sizce sosyal medya yasası dezenformasyon ve yalan haber kirliliğini azaltabilecek mi?