9 Şubat’ta TUA (Türkiye Uzay Ajansı);

• 10 hedefin yer aldığı Milli Uzay Programı’nı yayınladı,
• Web sitesini kullanıma sundu,
• Logosunu tanıttı.

10 hedefle ilgili detaylara geçmeden önce gelin Türkiye Uzay Ajansı’nı ve yönetim kurulunu tanıyalım.

Türkiye Uzay Ajansı

Türkiye Uzay Ajansı; Aralık 2018 yılında 23 Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Uzay ve havacılık bilimi ve teknolojilerine yönelik orta ve uzun vadeli amaçları, temel ilke ve yaklaşımları, hedef ve öncelikleri, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını belirlemek ve gereken uygulamaları yapmak için kuruldu.

Türkiye Uzay Ajansı, misyonlarının Yeni Uzay Çağının gereklerine uygun şekilde, ülkemizin ve tüm insanlığın menfaatine olacak çalışmaları gerçekleştiren öncü ve lider kurum olmak olduğunu açıkladı.

HEDEFLERİ

• Uzay ve havacılık sanayinin geliştirilerek, uzaya bağımsız erişim imkanı sağlayacak tesis ve teknolojilerin kazanılması.
• Dışa bağımlılığın azaltılarak uluslararası alanda rekabet gücünün arttırılması.
• İnsan kaynağımızın geliştirilerek uzay alanında kabiliyetlerimizin yükseltilmesi.

GÖREVLERİ

Toplumun refahı ve millî menfaatler doğrultusunda;

• Uzay ve havacılık teknolojilerinin kullanımının yaygınlaştırılması.
• Uzay ve havacılık teknolojileri alanında bilimsel ve teknolojik altyapıların geliştirilmesi.
• Kapasite ve yeteneklerin artırılması.
• Uzay ve havacılık bilimi ve teknolojileri alanındaki uzmanlık ve bilgi birikiminden millî sanayinin diğer sektörlerinin de yararlanabilmesi için çalışmalar yapılması.
• Ar-Ge ve yüksek teknoloji girişimciliğinin desteklenmesi.
• Milletler arası antlaşmalar uyarınca uzaya fırlatılan nesnelerin kayıtlarının devlet adına tutulması.
• BM nezdinde tescil işlemlerini gerçekleştirmek veya tescil işlemlerinin gerçekleştirmek üzere yetkilendirilmesi faaliyetleri yürütülmektedir.

Türkiye Uzay Ajansı Yönetim Kurulu

TUA Yönetim Kurulu Başkanı: Serdar Hüseyin YILDIRIM

7 Ağustos 2019 tarihli Cumhurbaşkanlığı atama kararı ile Türkiye Uzay Ajansının birinci başkanı olarak atanmıştır. Lisans eğitimine İstanbul Teknik Üniversitesi Uçak Mühendisliği Bölümü’nde başlayan Sayın Yıldırım Berlin Teknik Üniversitesi Havacılık ve Uzay Bilimleri Bölümü mezunudur. Yüksek lisansını Berlin Teknik Üniversitesi Havacılık ve Uzay Bilimleri alanında yaptı. Kadir Has Üniversitesinde hava yolu işletmeciliği dersleri verdi. Çeşitli hava yolu şirketlerinde proje danışmanlığı ve yönetici pozisyonlarında görev yaptı. Devlet Hava Meydanları İşletmesinde Yönetim Kurulu Başkanlığı ve Genel Müdürlük yapan Yıldırım, son olarak Havacılık ve Uzay Teknolojileri Genel Müdürlüğü görevini yürüttü.

TUA Yönetim Kurulu Üyesi: Cenk ŞEN

Kara Harp Okulu Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümünde lisans eğitimini tamamladı. TSK bünyesinde muhabere subayı olarak, kablolu, telsiz ve uydu haberleşme sistemleri ile kriptolama, bilgi güvenliği, elektronik harp konularında görev aldı. ODTÜ Bilgisayar Mühendisliği Bölümünde lisans, Bilkent Bilgisayar Mühendisliği Bölümünde yüksek lisans yaptı. Ayrıca uluslararası ilişkiler alanında yüksek lisans derecesi aldı. NATO’da çeşitli kademelerde çalışan Şen, ABD’de ağ tabanlı yapılar, siber güvenlik, bilişim sistemleri, bilgi sistem güvenliği konularındaki eğitimlere katıldı. Sosyal Güvenlik Kurumunun Bilgi Sistem ve Siber Güvenlik Koordinasyonundan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı oldu. TÜRKSAT AŞ’de Genel Müdür olarak görev yaptı.

TUA Yönetim Kurulu Üyesi: Yurdanur TULUNAY

Ankara Üniversitesi Fizik Bölümü’nde lisans, ABD’nin Fordham Üniversitesi Nükleer Fizik Anabilim Dalı’nda yüksek lisans ve İngiltere’nin Birmingham Üniversitesinde uzay araştırmaları alanında doktora eğitimi aldı. ABD’de Berkeley Üniversitesinde misafir hoca olarak görev yapan Tulunay, ODTÜ, Fordham ve Selçuk üniversitelerinde dersler verdi. Japonya’da Uzay ve Havacılık Enstitüsünde misafir doçentlik, İTÜ ve ODTÜ’de profesörlük yapan Tulunay, İTÜ Uzay Mühendisliği Bölümünün kurucuları arasında yer almaktadır.

TUA Yönetim Kurulu Üyesi: Ahmed Halid AKGİRAY

Lisansını Cornell Üniversitesi Elektrik ve Bilgisayar Mühendisliği, yüksek lisansını Illinois Üniversitesi Elektrik ve Bilgisayar Mühendisliği, doktorasını Kaliforniya Teknoloji Enstitüsü (Caltech Üniversitesi) Elektrik Mühendisliği bölümlerinde tamamladı. Buraya bağlı uzay araştırma merkezi olan Jet Propulsion Laboratory’de çalıştı. NASA’nın Mars Bilim Laboratuvarı’nda çalışmalarını sürdürdü. Mars’a inen robot laboratuvar Curiosity’nin en kritik bölümü olan radar iniş sistemlerini tasarlayan Akgiray, genç bir araştırmacı ve girişimci olarak da tanınıyor. Halen Özyeğin Üniversitesinde görev yapan Akgiray, Alcan Systems GmbH’nin mühendislikten sorumlu başkan yardımcısı olarak çalışmaktadır.

TUA Yönetim Kurulu Üyesi: Sacit ÖZDEMİR

Lisans, yüksek lisans ve doktora eğitimlerini Ankara Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümünde tamamladı. Akademik çalışmalarını Çanakkale 18 Mart, Gazi, Ahi Evran ve Ankara üniversitelerinde yürüttü. Halen Ankara Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümünde profesör olarak görev yapan Özdemir, TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi Müdürlüğü görevini de yürütmektedir.

TUA Yönetim Kurulu Üyesi: Lokman KUZU

ODTÜ Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümünde lisans ve yüksek lisans eğitimi aldı. Syracuse Üniversitesinde doktora yaptı. Gözlem uyduları, iletişim ve haberleşme uyduları, yer istasyonları üzerine kariyer yaptı. TURKSAT AŞ’de TV Platform Müdürü, Mitsubishi Elektrikte yönetici, TÜBİTAK Uzay’da direktör olarak görev yaptı. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesinde doçentlik görevinde bulunan Kuzu, TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü Müdürü olarak görev yapıyor. TÜBİTAK Uzay’da Türkiye’nin ilk yerli haberleşme uydusu olacak TÜRKSAT 6A ve görüntü uydusu İMECE projeleri üzerinde çalışıyor.

TUA Yönetim Kurulu Üyesi: Murat İKİNCİ

Bilkent Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümünden mezun oldu. Aynı üniversitede yüksek lisans ve doktora yaptı. HAVELSAN’da yazılım mühendisi olarak çalıştı. STM Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Tic. A.Ş.’de Genel Müdür görevini yürüttü. TRT Test ve Değerlendirme AŞ Yönetim Kurulu Üyeliği, SAHA İstanbul Savunma, Havacılık ve Uzay Kümelenmesi Derneği Savunma- Uzay Kümelenmesinde Başkan Yardımcısı olarak görev aldı.

İkinci, STM Savunma Teknolojileri Mühendislik ve Tic. A.Ş.’de genel müdür olarak ilk milli mikro uydu olan Lagari üzerinde çalıştı. 2021’de uzaya fırlatılması planlanan yüksek çözünürlüğe sahip mikro yer gözlem uydusu Lagari, sahada taktik görüntü ihtiyacının yakın gerçek zamanlı karşılanması, genel haritalama, orman ve bitki örtüsünün takibi, tarım alanlarının incelenmesi, doğal afet takibi gibi amaçlara yönelik görev yapacak keşif gözetleme takım uydu sisteminin ilk uydusu olacak. 1 Temmuz 2020 tarihi itibari ile ROKETSAN Genel Müdürü olarak kariyerine devam etmektedir.

Türkiye Uzay Ajansı Logosu

Türkiye Uzay Ajansı’nın sosyal medya hesabından yapılan paylaşımda da ajansın logonun hikayesine ilişkin şu bilgilere yer verildi: TUA logosu, bilinmeze, evrenin derinliklerine uzanan kesintisiz, kararlı bir hareketi simgeler. Bu hareketin karakteri Batı tipografisinin fonksiyonel okunduğundan, Doğu’nun kadim kültürünün tek nefeste okunan kaligrafisine uzanır. Dev bir roketin gövdesinden küçük bir yaka rozetine kadar farklı ölçek ve uygulamalarda okunaklılığını, işaret özelliğini kaybetmemesi için tasarlanan harfler birbirine eklemlenirken ortaya çıkan resmin içindeki ‘yıldız’ imgesi gökyüzündeki al bayrağımızı temsil ediyor.

Milli Uzay Programı

Milli Uzay Programı, ülkemizin uzay politikaları alanındaki vizyon, strateji, hedef ve projelerinin
belirlenmesi; bunların eşgüdüm içinde yürütülmesine yönelik olarak, dünyadaki gelişmeler ve
ülkemizdeki mevcut potansiyel dikkate alınarak hazırlanmış kapsamlı bir çalışmadır.

Milli Uzay Programı’nın Amaçları:

• Ülkemizde uzay teknolojileri alanındaki ihtiyaçlar ve yetenekler çerçevesinde öne çıkacak teknolojilerin ve gerekli altyapıların geliştirilmesi,
• Ülkemizin dışa bağımlığının azaltılması,
• Uzay teknolojilerinin ülkemizin kalkınmasında bir araç olarak kullanımı için planlanması,
• Uzay alanında mevcut yeteneklerin ve başarıların milli teknolojiler ile daha ileriye taşınması,
• İnsanlığın bilimsel bilgi ve tecrübesine katkı sağlanması,
• Başta gençler olmak üzere ülkemiz insanının uzay farkındalığının artırılması.

Milli Uzay Programı Neden Önemli?

• Uzay programları ülkeler açısından oldukça maliyetlidir. Ancak, elde edilen kazanç, güç ve uluslararası itibar bu maliyetin çok üstündedir.
• Uzay programları, ülkelerin coğrafi konumunun değerine, teknolojik yetkinliklerine, ekonomik kapasitesine, uluslararası işbirlikleri kabiliyetlerine ve ekonomik çarpanlara da önemli katkılar yapar.
• Uzay çalışmaları inovasyonu teşvik etmekte, farklı sektörlerde kullanılabilecek yeni teknolojilerin ve icatların ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Bu açıdan uzay programları sadece uzay alanı ile kısıtlı olmayıp, bütün sektörlerde verimlilik ve istihdam artışı sağlamaktadır.
• Uzay çalışmaları insanların yaşamlarına dokunan ve değer üreten faaliyetlere dönüşmüştür.
• Farkında olarak ve olmayarak insanımız uzay teknolojilerinden faydalanmaktadır ve ülkemizde uzay ekonomisi getirileri büyük boyutlara ulaşmıştır.

1 – Ay Görevi

HEDEF

Cumhuriyetimizin 100. yılında Ay’a ilk teması gerçekleştirmek.

AŞAMALAR

• İlk aşamada, 2023 yılı sonunda uluslararası iş birliği ile yakın dünya yörüngesinde ateşleyeceğimiz kendi milli ve özgün hibrit roketimizle Ay’a ulaşarak sert iniş gerçekleştirilecek.
• 2028 yılında planlanan ikinci aşamada, aracımızı yakın yörüngeye çıkaran ilk fırlatma bu kez kendi milli roketlerimizle yapılacak, aya yumuşak iniş gerçekleştirilecek.

AMAÇLAR

• Ülkemiz Ay’da bilimsel faaliyetler yapabilen sayılı ülkelerden biri olması,
• Fırlatma teknolojileri ve derin uzayda çalışan uzay sistemleri konusunda deneyim elde edilecek ve sistemlerimize uzay tarihçesi kazandırılması,
• Yüksek radyasyona dayanaklı teçhizat teknolojisinden haberleşmeye; otonomiden yapay zekâya kadar birçok alandaki çalışmalar için altyapı oluşması,
• Yerli ve millî olarak geliştirdiğimiz alt sistemlerin ticarileşmesinin önünün açılması,
• Uzay konusunda ülkemizdeki farkındalığın artması.

2 – Uydu Üretiminin Tek Çatı Altına Toplanması ve Yerli Uydu Geliştirme Programı

HEDEF

Yeni nesil uydu geliştirme alanında dünya ile rekabet edebilecek ticari bir marka ortaya çıkarmak.

STRATEJİ

• Ülkemizin sahip olduğu uydu üretim kabiliyetleri, Türkiye Uzay Ajansı koordinasyonunda kurulacak olan tek bir milli şirket bünyesinde birleştirilecek.
• Rekabetçi yapının korunmasına dikkat edilecek.
• Tüm ihtiyaç sahiplerinin sahip olunan altyapıdan etkin ve ekonomik şekilde yararlanabilmesi için paylaşım modeli oluşturulacak.

KAZANIMLAR

• Uydu üretim faaliyetleri en yüksek verimlilik ve etkinlikle yürütülecek.
• Uydu teknolojilerinde bağımsızlık hedefi asgari kaynakla gerçekleşecek.

3 – Bölgesel Konumlama ve Zamanlama Sistemi

HEDEF

Türkiye’ye ait bir bölgesel konumlama ve zamanlama sistemi geliştirmek.

STRATEJİ

• Konumlama ve zamanlama konusunda kritik teknolojilere güdümlü projeler yoluyla yatırım yapılacak.
• Uluslararası iş birlikleri oluşturulacak.
• Küçük bütçeli teknoloji deneme projeleri ile teknoloji gösterimi yapılacak.
• Yer tabanlı ve uzay tabanlı bir yapı aşamalı olarak planlanacak.

KAZANIMLAR

• Ülkemiz bağımsız konumlama ve zamanlama yeteneği elde edecek.
• Savunma, tarım, şehircilik ve otonom araçlar başta olmak üzere kendi hassas navigasyon uygulamalarımız geliştirilecek.
• Ülkemiz ve bölge ülkeleri için konumlama ve zamanlama doğruluğu artacak.
• Ülkemiz konumlama ve zamanlama sistemi teknolojisi kazanacak.

4 – Uzaya Erişim ve Uzay Limanı

HEDEF

Uzaya erişimi sağlamak ve bir uzay limanı işletmesi kurmak.

STRATEJİ

• Ülkemiz için en uygun fırlatma alanı ve teknolojisi belirlenecek.
• Fırlatma tesis altyapısı oluşturulacak.
• Öncelikle küçük uydu fırlatma pazarı hedeflenecek.
• Yeni nesil teknolojilere yatırım yapılarak rekabet avantajı elde edilecek.
• Uygun fırlatma alanı için uluslararası iş birliği imkânları geliştirilecek.

KAZANIMLAR

• Yerli ve milli roketlerimiz, dünya yörüngesine ağır faydalı yük taşıyabilecek olgunluğa erişecek.
• Ülkemizin uzay aracı ve uydu fırlatma ihtiyaçları bağımsız olarak gerçekleştirebilecek.

5 – Uzay Havasına İlişkin Teknolojik Araştırmalar

HEDEF

Uzay havası ya da meteorolojisi olarak tabir edilen alana yatırımlar yaparak uzaydaki yetkinliğimizi artırmak.

STRATEJİ

• Konumlama sistem projeleri içerisinde özellikle iyonosfer araştırmaları desteklenecek.
• Uzay havası araştırmaları, radyasyona dayanıklı yarı iletken geliştirme çalışmaları ve radyasyon test altyapıları projeler içerisine entegre edilecek.
• Uydu projelerinde, uzay havasına yönelik görev yükleri desteklenecek.
• Uzay havası gözlemlerini toplayan ve modelleri çalıştırarak hizmet veren bir birim oluşturulacak ve bu birimin uluslararası kuruluşlar ile birlikte çalışması sağlanacak.
• Üniversitelere yönelik yeni destekler oluşturulacak.

KAZANIMLAR

• Uzay ortamındaki değişimlerin yaşam alanımızı ve yer tabanlı teknolojik sistemleri olumsuz etkileme potansiyeli izlenerek, modellenebilecek.
• Ülkemizin yeryüzü ve gökyüzündeki operasyonları daha sürdürülebilir ve güvenli hale gelecek.
• İhtiyaç duyulacak uzay görevlerinin güvenliğini ve sürdürebilirliğini sağlayacak teknik ve bilimsel altyapı ve birikim oluşacak ve bilim dünyasına katkı sağlanacak.

6 – Uzay Nesnelerinin Yerden Gözlemi ve Takibi

HEDEF

Türkiye’yi astronomik gözlemler ve uzay nesnelerinin yerden takibi konularında daha yetkin bir ülke
konumuna getirmek.

STRATEJİ

• TUG ile DAG birbirine entegre edilerek tek bir ulusal araştırma altyapısı haline getirilecek.
• Azami uluslararası iş birliği ile geniş bir coğrafyadan veri toplanacak.
• Optik sistemler ülkemizde farklı bölgelerde meteorolojik-atmosferik koşullar dikkate alınarak kurulacak ve gözlem kalitesi artırılacak.
• Kurulacak optik sistemlerde birden fazla işlev gözetilerek verimlilik artırılacak.
• Optik olmayan sistemler için gerekli teknolojileri önceden geliştirmek üzere küçük ölçekli projeler başlatılacak.
• Radyo frekans ve lazer tabanlı yer sistemleri kademeli olarak devreye alınacak.
• Uzay tabanlı sistemler orta vadede sisteme eklenecek.

KAZANIMLAR

• Ülkemize kazandıracağımız radyo teleskoplar sayesinde bilim insanlarımız, kâinatın ilk anından gelen radyo dalgalarını, gizemi hala çözülememiş hızlı radyo patlamalarını çalışabilecek.
• Teleskopları tasarlayacak mühendislerimiz Derin Uzay Programımızın haberleşme altyapısının temelini atacak.
• Aktif uyduların, uzay çöplerinin, gezegen ve gök cisimlerinin yerden ve ileride uzaydan izlenmesi yoluyla ülkemiz uzay farkındalığı elde edecek.

7 – Uzay Sanayi Ekosisteminin Geliştirilmesi

STRATEJİ

• Kullanıcılar, özel sektör, araştırma kuruluşları ve üniversiteler arasında rol paylaşımını netleştirecek şekilde mevzuat ve politikalar oluşturulacak.
• İş bölümü ve rekabeti dengeleyerek hem rekabet edebilen hem de iş birliği ile sinerji oluşturan yapılar
• teşvik edilecek.
• Proje desteklerini kurgularken piyasa şartları ve ürünlerin/hizmetlerin sürdürülebilirlikleri gözetilecek.
• Küçük girişimcilerin yollarını açmak için fikri mülkiyet düzenlemeleri yapılacak ve melek yatırımcı ve risk sermayesi mekanizmaları kolaylaştırılacak.
• Uzay Teknoloji Geliştirme Bölgesi oluşturularak tarafların entegrasyonu ve iş birliği kolaylaştırılacak.

KAZANIMLAR

• Türk uzay sanayisinin veriminin yükselmesi çıktılarının artmasını sağlayacak.
• Uzay alanında sanayi kümelenmeleri ile entegre çalışmalar yürütülecek.
• Uzay teknolojisi ürünleri ve hizmetleri ihraç edilecek.
• Geliştirilen teknolojilerin diğer alanlarda da kullanılması ülke refahına katkı sağlayacak.
• Yüksek nitelikli insan kaynağı için istihdam oluşacak.

8-Uzay Teknolojileri Geliştirme Bölgesi

STRATEJİ

• Orta Doğu Teknik Üniversitesi ile birlikte, yerli ve yabancı yatırımcılara ev sahipliği yapacak bir Uzay Teknoloji Geliştirme Bölgesi kurulacak.
• Uygun teşvik mekanizmaları ile özellikle uzay alanına devşirilebilecek yeteneklere sahip KOBİ’lerin Uzay Teknolojileri Geliştirme Bölgelerinde yer almaları sağlanacak.
• Uzay sanayisinin, Uzay Teknolojileri Geliştirme Bölgesinden azami seviyede faydalanmasını sağlayacak mevzuat düzenlemeleri yapılacak.

KAZANIMLAR

• Ülkemiz uzay teknolojilerinin tüm alt bileşenlerini üretebilen ve bunu ticari olarak rekabet edebilir şekilde yapan bir ülke konumuna gelecek.
• Uzay sanayisinin verimliliği artacak.
• Uzay sanayisinin ihracat yeteneği artacak.

9-Uzay Farkındalığı ve İnsan Kaynağının Geliştirilmesi

HEDEF

Uzay alanında etkin ve yetkin insan kaynağımızı geliştirmek.

STRATEJİ

• Üniversitelerdeki programların ihtiyaçlara uygun şekillenmesini sağlamak için ihtiyaçlar tespit edilerek sonuçlar paylaşılacak.
• Uzay ile ilgili eğitimi desteklemek amacıyla, ulusal ve uluslararası yaz okulları, kısa kurslar ve çalıştaylar organize edilecek.
• Net olarak tanımlanmış ihtiyaç alanlarında yüksek lisans ve doktora bursları verilecek.
• Bilim ve toplum faaliyetleri teşvik edilecek ve yönlendirilecek.
• Üniversitelere proje desteği verilerek eğitim ve araştırmanın geliştirilmesi sağlanacak.
• Çocukların ve gençlerin uzaya ilgisini yükselterek, bu alanda meslek seçmeye teşvik edilecek, eğitimciler gerekli bilgilerle donatılacak.

KAZANIMLAR

• Milli Uzay Programı ve uzay sanayisinin ihtiyaç duyacağı nitelikli insan kaynağı yetişecek.
• İnsan kaynağımızın beyin göçü yolu ile kaybı engellenecek ve tersine beyin göçünün önü açılacak.

10-Türk Astronot ve Bilim Misyonu

HEDEF

Bir Türk vatandaşını bilim misyonuyla uzaya göndermek.

STRATEJİ

• Uluslararası iş birliği programları içerisinde uzaya Türk astronot gönderilmesi konusu müzakere edilecek.
• Uzayda yapılacak deneyler için üniversite ve araştırma kuruluşlarından öneri toplanacak.
• Türk astronotların bilim ve toplum alanındaki çalışmaları önceden planlanacak.

KAZANIMLAR

• Ülkemiz uluslararası uzay istasyonunun altyapısından yararlanarak bilimsel deney yapma imkânına kavuşacak.
• Uzayda yapılabilecek araştırmalar konusunda Türk bilim insanına fırsat sağlayacak.
• Ülkemizin uzay alanında görünürlüğü artacak.
• Genç nesillerin uzay alanında çalışma hevesleri artacak.

Mevcut Projeler

KORAH (Türkiye’nin Kozmik Radyasyon Haritası)

Türkiye Uzay Ajansı koordinesinde, İstanbul Teknik Üniversitesi, Devlet Hava Meydanları İşletmesi ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü işbirliği ile gerçekleştirilecek olan projede Türkiye’nin kozmik radyasyon haritasının oluşturulması amaçlanmaktadır. Havayolu taşımacılığında görev yapmakta olan uçuş ekibi ve yolcular tarafından alınan kozmik radyasyon miktarının tespit edilmesi amacıyla farklı rota ve irtifalarda gerçekleştirilecek olan gerçek zamanlı özel test uçuşlarıyla proton (p), elektron (e), nötron (n), alfa (α), beta (β), gama (γ), UV ve kozmik X – ışınlarının nicel olarak ölçümü gerçekleştirilerek, kozmik radyasyon özelinde edinilen veriler ile uzay ve sivil havacılık faaliyetlerinde kullanılmak üzere yerli-milli kozmik radyasyon modeli ve uzay ve sivil havacılık odaklı ulusal kozmik radyasyon ağı – haritası oluşturulması hedeflenmektedir.

eXTP (Artırılmış X-Işını Zamanlama ve Polarimetri Uydusu Projesi)

Artırılmış X-Işını Zamanlama ve Polarimetri” (The Enchanced X-Ray Timing and Polarimetry-eXTP), evrendeki en ilginç ve en şiddetli parlamaları yapan gök cisimlerini (kara delikler, nötron yıldızları, gama ışını patlamaları) tespit edebilen, dev gözlem aletleri ile bu gök cisimlerinin fiziğini hem tayfsal, hem zamansal ve aynı zamanda polarimetrik olarak araştırabilen bir X-Işını Uydusu projesidir. eXTP uluslararası konsorsiyumu, Çin Bilimler ve Üniversiteler Akademisi’nin büyük kurumlarının yanı sıra, Avrupa Uzay Ajansını ve çeşitli Avrupa ülkelerindeki ve diğer uluslararası ortaklardaki büyük kurumları içermektedir.

Türkiye, teknik olarak Avrupa Uzay Ajansı’nın sorumluluğunda olan Geniş Alan İzleme (Wide Field Monitor – WFM) bileşenine katkı sağlayacak, Sabancı Üniversitesi ve TÜBİTAK UZAY işbirliğiyle, sistemin uygulama kodunu yazacaktır. Türkiye Uzay Ajansı, projenin yürütülmesinde kurumlarımıza uluslararası çerçevede destek olmakta ve projenin Türkiye ayağının fonlayıcısı konumundadır.

Yapılacak çalışmalar ile birlikte eXTP uydusunda hem bilimsel hem teknik olarak Türk bilim insanlarının ve mühendislerinin var olması sağlanacak, Türkiye’de yüksek enerji gök bilimi alanında çalışan tüm bilim insanlarına eXTP uydusunun yetenekleri tanıtılacak ve kendi araştırma alanlarında kullanmalarının yolu açılacaktır.

UTAS-R Yerli atomik saate uzay tarihçesi kazandırılması

Konumlama uydularında kullanılmak üzere laboratuvar tipi ilk milli ve yerli Rubidyum tabanlı atomik saatini üretmeyi başaran TÜBİTAK Ulusal Metroloji Enstitüsü (UME) ile Türkiye Uzay Ajansı arasında atomik saatin uzay kalifiye hale getirilmesi ve tarihçe kazandırılması için gerçekleştirilen bir projedir.

TÜBİTAK UME tarafından üretilen atomik saatin öncelikle uzay ortamına uygun bir hale dönüştürülmesi, ardından da uzaya gönderilerek gerçek uzay ortamında test edilmesi gerçekleştirilecektir. Ayrıca geliştirilecek optik atomik saatlerle birlikte ülkemizin ulusal zaman ölçeğinin mevcut doğruluğu yüz kattan fazla arttırılmış olacak. Optik saat kullanımının başta saniyenin ve temel fiziksel sabitlerin yeniden tanımlanması olmak üzere konumlama (navigasyon), hızlı haberleşme, elektronik imza, yeni nesil radar sistemleri, mühendislik ürünlerinin geliştirilmesi, relativistik jeodezi, kuantum bilgisayar ve benzeri pek çok alanda yeniliğe öncü olacağı öngörülmektedir.

TÜRKSAT 6A

TÜRKSAT 6A, Türkiye’nin yerli imkanlarla geliştirilen ilk haberleşme uydusudur. TÜRKSAT 6A Projesi 2014 yılında başlatılmıştır. Uydunun geliştirme çalışmaları; proje ortakları TÜBİTAK UZAY, TUSAŞ, ASELSAN ve CTECH tarafından yürütülmektedir. TÜRKSAT 6A uydusunun 2022 yılında fırlatılarak 42° Doğu Boylamına yerleştirilmesi planlanmaktadır. Yörüngede devreye alma işlemlerinin tamamlanmasından sonra uydunun işleticisi ve sahibi TÜRKSAT A.Ş. olacaktır.

MİKRO UYDU FIRLATMA SİSTEMİ

Türkiye’nin uzaya bağımsız erişiminin sağlanması amacıyla geliştirilecek Mikro Uydu Fırlatma Sistemi (MUFS), Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ile Roketsan arasında, 2018 yılında imzalanan sözleşme kapsamında Roketsan tarafından geliştirilecek. Sözleşme ile başlatılan MUFS Geliştirme Projesi tamamlandığında, 100 kilogram ve altındaki ağırlığa sahip mikro uyduların, irtifası en az 400 kilometre olan alçak dünya yörüngesine yerleştirilebilmesi kabiliyeti kazanılacak. Roketsan, proje ile Mikro Uydu Fırlatma Aracı’nın geliştirilmesinin yanı sıra test ve üretim tesisleri ile fırlatma üssünün kurulumunu da gerçekleştirecek. 

Roketsan, uydu fırlatma sistemi geliştirilmesi kapsamındaki çalışmalarını, 2007 yılından beri sürdürüyor. 2008 yılında kurulan Uydu Fırlatma Sistemleri Tasarım Birimi, Türkiye’de, uydu fırlatma sistemleri ile ilgili faaliyetlerin yürütülmesi için savunma alanında faaliyet gösteren şirketler bünyesinde oluşturulan ilk yapılanma olarak öne çıkıyor. MUFS öncesinde, Hava Kuvvetleri Komutanlığının ihtiyacı doğrultusunda bir Uydu Fırlatma Sistemi’nin (UFS) geliştirilmesi amacıyla SSB ile Roketsan arasında imzalanan sözleşme ile 2013 yılında başlatılan UFS Projesi Ön Kavramsal Tasarım Dönemi (Dönem-1) ise 2014’te tamamlanmıştı. Roketsan’ın uzay ile ilgili faaliyetleri, 2015 yılında kurulan İleri Teknolojiler ve Sistemler Grup Başkanlığı altında teşkil edilen Uzay Sistemleri Müdürlüğü tarafından yürütülüyor.

HALE (Hall Etkili İtki Motoru Geliştirme Altyapı Projesi)

Türkiye’nin, Hall Etkili İtki Motoru Geliştirme Altyapı Projesi (HALE) ile elektrikli itki sistemleri alanında araştırma ve geliştirme yapabileceği ilk tesisine sahip olması amaçlanmıştır. Tesis Kalkınma Bakanlığı (Mülga)’nın desteği ile TÜBİTAK UZAY Enstitüsü’nde yer alan tesiste üretilecek ve test edilecek itki sistemleri ile Türkiye’nin kısa ve uzun vadede ihtiyaç duyacağı itki sistemlerinin karşılanması ve dışa bağımlılığın azaltılması hedeflenmektedir. Motorun performans iyileştirme çalışmaları devam etmektedir.

GÖKTÜRK-3 (KEŞİF-GÖZETLEME SAR UYDU SİSTEMİ)

Gece ve gündüz her hava şartında görüntü elde edebilecek yüksek çözünürlüklü (˂ 1m) Sentetik Açıklıklı Radar (SAR) görev yükü taşıyan uydu sistemine sahip olunması amacıyla başlatılan projenin sözleşmesi 2013 yılında imzalanmıştır. Aşamalı bir yaklaşım ile gerçekleştirilmesi öngörülmüş olan projenin, Ön Tasarım aşamasına kadar olan faaliyetlerin planlandığı Faz-1 çalışmaları Aralık 2015 tarihinde tamamlanmıştır. TUSAŞ’ın ana yükleniciliğinde, TÜBİTAK Uzay Araştırmaları Enstitüsü ile ASELSAN AŞ’nin de alt yüklenici olarak görev alacağı proje ile geliştirilecek GÖKTÜRK-3 Uydusunun 2025 yılında yörüngeye yerleştirilmesi planlanmaktadır.

İMECE Uydusu

T.C. Kalkınma Bakanlığının 2013 yılı yatırım programında 2013K120790 numara ile yer alan İMECE Uydu Sistemleri Alt Yapı Projesi;
BİLSAT, RASAT ve GÖKTÜRK-2 Tecrübesiyle «Metre Altı Uydularda» kullanılabilecek uydu alt sistemlerinin ülke içerisinde geliştirilmesi için gereken alt yapının oluşturulmasını hedeflemektedir.

Proje kapsamında TÜBİTAK UZAY bünyesinde aşağıdaki alt yapılar geliştirilecektir;

•  Hiperspektral Uydu Kamerası Alt Yapısı
•  Elektro Optik Uydu Kamerası Alt Yapısı
•  Haberleşme Sistemi Alt Yapısı 
•  Yıldızizler Alt Yapısı
•  Güneş Algılayıcısı Alt Yapısı
•  Tepki Tekeri Alt Yapısı
•  Yeni Nesil Uçuş Bilgisayarı Alt Yapısı

DAG (Doğu Anadolu Gözlemevi)

 Uydu teknolojilerinin yanı sıra, astronomik gözlem noktasında da önemli altyapılara sahibiz. Ülkemizin modern anlamdaki ilk gözlemevi olan TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi, Türkiye’nin en büyüğü olan 1,5 metre çapında bir teleskobu barındırıyor. Erzurum’da, Karakaya Tepeleri üzerinde, 3 bin 170 metre yükseklikte Doğu Anadolu Gözlemevini inşa ediliyor. Bu tesis tamamlandığında, 4 metre çapındaki Türkiye’nin en büyük optik ve ilk kızılötesi teleskobunu devreye alınmış olacak. 

Yazımızı okuduğunuz için teşekkür ederiz. Bizi Sosyal Medya’ da Takip Etmek İsterseniz Sizi Sosyal Medya Hesabımızda Ağırlamaktan Mutluluk ve Onur Duyarız.