Geçen yazımızda, şu an TSK’nin bünyesindeki aktif olarak kullanılan yerli ve milli teknolojilerden bahsetmiştik. Uzay ve Havacılık alanında her geçen gün daha da büyük adımlar atan Türkiye, gözlem ve haberleşme uyduları ile görüş alanını genişletiyor. Bu kapsamda Türkiye uyduları da merak konusu oluyor. Uzayda uydusu bulunan 30 ülkeden birisi olan Türkiye, 3 adet haberleşme, 3 adet gözlem uydusu olmak üzere toplam 6 aktif uyduya sahip. Bunun yanında, gelecek için planlanan tamamen yerli ve milli projeler de mevcut.
Peki Yurt dışındaki Faaliyetler Neler?
Başta Elon Musk’un kurucusu olduğu SpaceX şirketi olmak üzere, Uzay yörüngesinde takım yıldızı oluşturmak isteyen Amazon, Yaklaşık 3300 uydusunu, yörüngeye yerleştirmek için, ABD yetkililerden onay bekliyor. Project Kuiper kapsamında, İnternet erişimi sağlanamayan yerlere İnternet erişimi sağlamayı hedefliyor.
Bu atılımlar karşısında atılıma geçen Türk mühendisleri, çalışmalarını devam ettiriyor. Şu an itibari ile 6 adet aktif uydusu bulunan Türkiye, 2020 ve 2021 yıllarında uzaya uydu göndermeyi planlıyor. Türkiye uyduları konusunda çalışmaları devam ettiren Türk mühendisleri, 2020 yılında, haberleşme alanında devrim yaratacak, Türksat 5A uydusunu, 2021 yılında ise, Türksat 6A, Türksat 5B ve İmece uydularını yörüngeye oturtmayı planlamakta.
Dilerseniz, Türk mühendislerinin katkılarıyla üretilen, fırlatılan, Türkiye’ye ve dünyaya her alanda destek olan Türkiye uyduları na göz atalım;
Tüm Detaylarıyla Türkiye Uyduları
Türksat 1A
Türkiye uyduları arasında ilk iletişim uydusu olma yolunda yörüngeye fırlatılmıştır. Kourou’dan Ariane 4 roketi ile 24 Ocak 1994 tarihinde uzaya fırlatılmıştır. Fırlatıcı roketin üçüncü katındaki bir arızadan dolayı Türksat 1A, 12 dakika sonra okyanusa düşmüştür.
Neyse ki, Sigortalı olan uydumuzun yapım maliyeti, sigorta şirketinden alınarak, Türksat 1B yapılmıştır.
Rasat
RASAT, tasarım ve üretim bakımından Türkiye içinde üretilen ilk yer gözlem uydusudur. BİLSAT uydusundan sonra ikinci uzaktan algılama uydusu olan RASAT, TÜBİTAK UZAY tarafından danışmanlık ve dış destek gözetmeksizin Türkiye’de tasarlanmıştır. 17 Ağustos 2011`de Rusya’nın Kazakistan sınırındaki Yasny fırlatma Üssün’den Dnepr fırlatma aracı ile uzaya gönderilmiştir. Ortalama 17 dakika içinde yörüngeye yerleşmiştir. İlk sinyallerini veri merkezi ile paylaşan uydu, 18 Ekim 2011 Tarihinde tarafınca çektiği fotoğrafları yer istasyonuna aktarmıştır.
3 yıl görev ömrü biçilen RASAT, 685 km irtifada, güneş ile eş zamanlı bir yörüngede bulunmaktadır. 15 metre yer örneklem mesafesine sahip olan uydu; haritacılık, afet izleme, şehircilik, çevre gözlemi, kirlilik ve planlama amaçları ile görev yapıyor. TÜBİTAK UZAY tarafından dış destek alınmadan tasarlanan ve geliştirilen uçuş bilgisayarı BİLGE`nin de gerçek zamanlı görüntüleme teknolojisi test edilmektedir. Tasarımı nedeniyle, faaliyet süresinin 3 yıl olacağı söylenen RASAT, 8. görev yılını başarıyla tamamlamış, Türkiye uyduları arasında görevini aktif bir şekilde devam ettirmektedir. Uzun ömürler RASAT!
Göktürk-1
Türk Havacılık ve Uzay sanayi A.Ş. (TUSAŞ) ve ASELSAN‘ın teknoloji desteği vermesiyle İtalyan uzay hizmeti şirketi Telespazio tarafından Milli Savunma Bakanlığı için tasarlanmıştır. 50 cm’ye kadar görüş yeteneğine sahip olan uydumuz, 13 Temmuz 2009 da Milli Savunma Bakanlığı ve Telespazio arasında imzalanan anlaşma ile Türkiye uyduları arasına katıldı. Thales Alenia Space uydu platformu tarafından tedarik edilen, 250 milyon euro değerindeki Uzay aracı entegrasyon ve test merkezinin kurulması için çalışmalar başladı.
5 Aralık 2016 tarihinde fırlatılan uydunun amacı, dünya üzerindeki herhangi bir noktada keşif yapmak, haritalama ve planlama, arazi örtüsü araştırması, jeolojik döngü, ekosistem ve bölgesel faktör izleme, felaket yönetimi, çevre kontrolü, kıyı bölgesi yönetimi, su kaynakları taraması ve çeşitli sivil ve milli uygulamalarda kullanılmakta olup, Türk teknoloji filosuna büyük katkı sağlamaktadır. Türkiye uyduları bu gibi birçok alanda ülkemize fayda sağlamaktadır.
Göktürk-2
TÜBİTAK Uzay Teknolojileri Araştırma Enstitüsü ve TAI tarafından geliştirilmiştir. 409 kg ağırlığa sahip olan gözlem uydumuz, 2,5 metre siyah beyaz ve 5 metre renkli çözünürlüğe sahiptir. Uydunun donanımlarının %80’i yerli iken, yazılımları tamamen yerli ve milli olup Türk mühendislerce üretilmiştir. Cumhuriyet tarihimiz boyunca Türkiye uyduları arasında çözünürlüğü yüksek görüntü alması için üretilen ilk uydumuzdur. Yapımına 2007 yılında başlanan uydumuz 18 Aralık 2012 tarihinde Çin’deki Jiuquan Üssü’nden uzaya fırlatılmıştır. Tüm fırlatma maliyetleri dahil olarak Göktürk-2 toplamda 20 milyon Euro’ya mal oldu. Fırlatmadan yaklaşık 11 dakika sonra 686 km yükseklikteki yörüngesine oturan uydumuz fırlatıldığı 18 Aralık 2012 tarihinde, saat 19.39’da ilk sinyalini verdi.
Göktürk-2 uydumuz, uydu sistemlerine yönelik uzman insan gücü ve teknoloji geliştirme, kamu kurum ve kuruluşlarının gözlem ve araştırma ihtiyaçlarının tamamen milli imkanlarla karşılanabilmesi adına görev almaktadır.
Türksat-3A
Thales Alenia Space Uzay Endüstrileri Firması tarafından üretilen ve 22 mühendisimizin yapımında yer aldığı haberleşme uydumuz, Güney Amerika’daki Fransız Guyanası’ndan İngiliz Skynet 5C uydusu ile ile birlikte Ariane 5 roketi ile 13 Haziran 2008 tarihinde uzaya fırlatılmıştır. Hedeflenen görev süresi 20 yıl olan uydumuzun kütlesi 3 ton olup, 8500 Watt güç tüketmektedir.
Kendi alanında, diğer Türkiye uyduları na oranla çok daha fazla kapsama alanı sunan Türksat 3A, daha geniş kapsama alanı ve daha iyi bağlantı kalitesi sunarak 3G teknolonojisinin ülkemize getirilmesine ortam hazırlamıştır. Bütün bunların yanında Türksat 3A’nın ülkemize sağladığı en büyük yarar belki de 22 mühendisimizin yapımında yer almasıdır. Böylece Türksat 3A ülkemizin nispeten yeni dahil olduğu Uzay Sanayi alanında daha deneyimli, yetişmiş personel ihtiyacının giderilmesinde önemli bir kilometre taşı olmuştur. Türkiye uyduları anlamında teknolojilerin ve çalışmarın artmasına da zemin hazırlamıştır.
Türksat-4A
Mitsubishi Electric Corporation (MELCO) ile 7 Mart 2011 tarihinde imzalanan sözleşme kapsamında üretimine başlanan uydumuzun yapımında, mühendislerimiz de yer almıştır. Uydumuz 14 Şubat 2014 tarihinde Kazakistan’daki Baykonur uzay üssünden Proton roketi aracılığı ile uzaya gönderilmiştir. Ertesi gün hizmete giren uydumuz, alansal kapsama ve kapasite artışı sağlamakla beraber, ömrünü dolduran Türksat 2A’nın yerini almıştır. 25.27 metre kanat açıklığına sahip olan Türksat 4A, 42′ Doğu boylamı üzerinde hareket etmektedir. 2084 MHz bant genişliğine sahip olup, 4.9 Ton ağırlığa sahiptir. Ayrıca toplam ömrü 30 yıl olarak öngörülmektedir.
Türksat-4B
Mitsubishi Electric Corporation (MELCO) ile yapılan sözleşmenin kapsamında üretim faaliyetleri sürdürülen Türksat 4B’nin yapımı Kamakura’daki (Japonya) uydu üretim merkezinde 30 Haziran 2014 tarihi ile tamamlanmıştır.
16 Ekim 2015 tarihinde Kazakistan’ın Baykonur Uzay üssünden fırlatılmıştır. 3400 MHz bant genişliğine sahip Türksat 4B, 50′ yörüngesinde işlemektedir.
Kapsama alanı, diğer Türkiye uydularına göre daha geniş olan Türksat 4B, ülkemizdeki internet hızını ve kalitesini iyileştirmek ve televizyon hizmetleri için daha fazla kanal desteği sağlamak gibi avantajlar sunmaktadır. 3.9 Ton ağırlığa sahip haberleşme uydumuz, 9 kilovat güç tüketmekte ve 30 yıl ömre sahip bulunmaktadır.
Bu yazımızda, Türkiye uyduları hakkında olabildiğince detaylı bilgiler sunduk. Instagram hikayelerimizde Türkiye uyduları konusunda yaptığımız teste çoğunlukla yanlış cevap verilmesi üzerine bu içeriğin faydalı olacağına inanıyoruz.
Ayrıca, uydulara, beşeri gök cisimlerine ilgi duyan takipçilerimiz için tavsiye uygulamalarımızı derledik:
- ISS Detector (Yörüngedeki uyduların hareket rotalarını harita formatında izleyip takip edebileceğiniz bir uygulama.)
- ISS HD Live (Uluslararası Uzay İstasyonu başta olmak üzere, uyduların ve astronotların görüntülerini, uzay yürüyüşlerini izleyebileceğiniz bir uygulama.)
Kaynaklar:
