Zamanda yolculuk yapmaya hazır mısınız? Acaba geçmişte insanlar bilgisayarda nasıl vakit geçiriyorlardı? Bu yazımızda geçmiş zamanlarda bilgisayar kullanımını ve Web gelişim evrelerini inceleyeceğiz…
1960’larda internetle tanışan dönem, haberleşme/iletişim için kullanmayı amaçlayıp bunu bilgisayar ile sağlamayı düşünmüşlerdir. Peki ama bu haberleşme hangi yol ile olacaktı? Kendisi de bu soruyu çok sormuş olacak ki Tim Berners-Lee bu iş için kolları sıvamış ve WWW tarihini başlatmıştır. Onun açtığı bu yol ile internet üzerinden Web’ de hazırlanan hizmetler kullanıcıya sunulmaya başlanmıştır.
Bilgisayar programcısı olan Tim Berners-Lee, HTML ‘i keşfettikten sonra ortaya çıkan web, günümüzde bulunan bütün internet siteleri onun kurmuş olduğu bu sistemin içinde yer alır. Ne kadar övsek azdır kendisini. Web siteleri ilk önceleri sadece html dili ile geliştirilebiliyordu. Bu yüzden işlevi de sınırlıydı. Web gelişim evreleri konusunda girmeden evvel, konuya adım adım bakacak olursak;

Web 1.0
“World Wide Web gelişim evrelerinin birinci basamağıdır.
Geçerlilik yılı:1995-2000 arasında olup doküman odaklı işlem veriyordu.
Web 1.0’da Kullanıcıların çoğunluğu bir şeyler okumak, bilgi edinmek, güncellemeler almak için oturum açardı. İşlevine bağlı olarak kullanıcısı da azdı. O zamanlarda kullanıcı internetsiz de web sayfasına ulaşabiliyordu. İlk basamaklarında olduğu için donanım ve yazılım anlamında renkli ve dinamik değildi. Kısaca web sayfaları durağan/etkileşimsiz haldeydi.
Not = “salt okunur web” Web 1.0’ı ifade eder.
WEB 1.0 aşamasında neler yapılıyordu?
- Web siteleri etkileşimli olmadan bilgilendirici sayfalardı.
- Site için ayrı bir veri tabanı yerine doğrudan web sitesi dosyalarında veriler saklanırdı.
- Öğeleri bir sayfada konumlandırmak için çoğunlukla çerçeveler ve tablolar stili kullanılıyordu. HTML 3.2 dönemindeki öğelerden oluşuyordu.
- Web site, ziyaretçilerine geri bildirim ortamı sağlamak için mailto kullanılıyordu. (HTML etiketlerinin yardımıyla internet kullanıcılarının mail göndermesini sağlayan bir tür link) Kullanıcı form doldurur ve formunu gönder düğmesine tıklandığında e-posta istemcisi başlatılır ve e-posta göndermeye çalışılırdı. Mailto, tarayıcı geliştirenler tarafından da beğenildiği için kendi tarayıcılarına dahil etmişlerdir.
- Web site ziyaretçi yorumları, doğrudan içerik sayfalarına eklemek yerine o zamanın popülaritesine göre “ziyaretçi defteri” ne eklenirdi.

WEB 2.0’a Doğru ilerleyiş
“World Wide Web gelişim evrelerinin ikinci basamağıdır.
Geçerlilik yılı: 2000-2010 arasında olup insan odaklı olarak işlem veriyordu.
Aynı zamanda İnternet dünyasının da ikinci nesle geçişidir.

Serüvenin bu kısmında Tim O’Reilly ile Web 2.0 adı 2004 yıllarında kullanılmaya başlanmıştır.
İnternet ile çalışan programların gelişimi kullanıcıların hizmetine sunulmuştur.
Tim O’Reilly ’e göre Web 2.0’ın kısmen tanımı şöyledir: “Web 2.0 bilgisayar endüstrisinde internetin bir düzlem olarak ilerlemesiyle bir işletme devrimi ve bu düzlemin kurallarını başarı için anlamaya çalışmaktır. Bu kurallar arasında başlıcası şudur: Ağ etkilerini daha çok insanın kullanabilmesi için programlar kurmak.” demiştir.

Özetle İnternetin geniş ağını daha çok insanın aktif/dinamik olarak kullanılabilmesi için geliştirmek istenilmesidir. Web 2.0’da artık tek taraflı bilgi aktarımı yerine etkileşimli paylaşım olarak bütün kullanıcılar arasında gerçekleşmektedir. İnsanlar bilgilerini, paylaşımlarını başkalarına iletebiliyordu. Bu durum bilgi çağının başlamasına da sebep olmuştur. Ayrıca bu gelişim her alana da yayılıyordu. Afiş, sunum, logo hazırlıkları, 3D uygulamalar, kitap yazarlığı (okuma-dinleme), çevrimiçi sınıflar, sınav/anket uygulamaları, uzaktan eğitim araçları, video/animasyon yapabileceğiniz ortamlar da WEB 2.0 ile hayatımıza girmiştir.

Sosyal ağ siteleri, blog ve wikiler gelerek kullanıcıyı daha aktif hale getirmeye başlamıştır. Bu durum hem kullanıcı hem de geliştiriciler için yepyeni bir ortam oluşturmuştur. Ayrıca Web gelişim evrelerinin bu kısmında “açık kaynak” mantığı da oluşmuştur.
WEB 2.0 aşamasında neler yapılıyordu?
- Statik sayfaların yerini dinamik sayfalar almıştır.
- Bilgilerin birçok kullanıcı tarafından oluşturulan Wikipedia gündeme gelmiştir.
- Topluluklar, etiketler ortaya çıkarak daha verimli kullanılmaya başlanmıştır.
- Tasarım, efekt ve görseller gelişmiştir.
WEB 2.0 ile Z Kuşağının Bağlantısı Nedir?
Bildiğiniz gibi 2000 yılından sonra doğan Z kuşağı ile teknolojinin hızlı gelişimi onlara da etki etmiştir. Direkt olarak internet/telefon vb. teknolojilerin olduğu dönemde doğdukları için bu alana daha hızlı adapte olmuşlardır. Bunun için Web 2.0, uyumlarını harmanlamak adına eğitimlerde yer verilmektedir. Sınıf içi katılımı aktifleştirmek için eğitimi desteklemesine yardımcı olmuştur. Bu araçları kullanan nesil, verilen bilgiyi sadece tüketen değil, bilgiyi üreten, geliştiren, kaynağını sorgulayan bir nesil konumuna doğru ilerlemektedir.
Göründüğü gibi gelişim hız kesmeden devam ediyor. Özellikle teknoloji dünyası üzerine katarak büyüyor. Peki ya WEB 3.0’ da nerelere gelindi? Nasıl yenilikler eklendi? Takipte kalarak ‘ Web gelişim evreleri ‘ serisinin devamında tüm detayları öğrenebilirsiniz.
Yeni haber ve gelişmelerden geri kalmamak için Bildirimleri Açmayı Unutmayın.