IP protokolu içerisinde bulunan en iyi özelliklerinden biri DHCP dir. “Dynamic Host Configuration Protocol” İngilizce açılımıdır. Bu yazımda, DHCP nedir sorusunun cevabını vereceğim. Ayrıca Windows Server 2019 üzerinde DHCP kurulumunun nasıl yapıldığını göstereceğim.
Yıllaaar önce, ilk işe girdiğim zamanlardı. DHCP den bihaberdim. Çoğu ev kullanıcısı da kendi modemlerinde DHCP kurulu olduğundan haberleri bile yoktur. İşlevini ilk öğrendiğimde, “DHCP, gerçekten çok mükemmel bir iş yapıyor” diye düşünmüştüm. Hala düşünüyorum! Çünkü, çoğu zaman “bu özellik için sunucu kurulması lazım” dediğimizde müşteriler “bu nedir” diye sorarlar. Tabi biz de sazı elimize alır, başlarız anlatmaya. 🙂
Neden DHCP Kullanırız? DHCP Ne işe yarar?
İlk sebep, kullanıcılara otomatik IP adres bilgilerini dağıtmasıdır. Sadece IP bilgisi değil, varsayılan ağ geçidi, DNS adresi gibi adresleri, otomatik kaydeder. Bir düşünsenize; firmanızda 500 adet bilgisayar var. Bunların IP bilgilerini elle tek tek giriyorsunuz. Angarya değil mi? Bir de bu bilgileri yanlış girdiğinizi düşünün. Ya da günümüzde akıllı cep telefonları, tabletler, IP kameralar vs. Ne büyük iş! İşte bu nedenlerden ötürü, oyuna DHCP katılır. Oyuna katılan bu arkadaşta, IP bilgilerini barındıran tüm bilgiler bulunur. Merkezi bir sunucudur. Otomatik olarak IP bilgilerini alır, kayıtlı bilgisayarlar DHCP ‘yi arar.
Şimdi akıllara, “DHCP, bilgileri otomatik olarak nasıl veriyor?” sorusu gelebilir. Bu yazıda bundan da bahsedeceğim.
DORA İşlemleri
- Bilgisayar, “Discover” paketi yollar. Discover kelimesini, “keşfet” olarak düşünebilirsiniz. “Basitçe anlatmak gerekirse; DHCP sunucusu duyana kadar, bilgisayar bağırır“
- Eğer alanda DHCP sunucusu varsa bu sesi duyar. Sunucu bilgisayara “Offer” paketi yollar. Offer kelimesini “Teklif” olarak düşünebilirsiniz. Bu paket içinde, bilgisayarın kullanabileceği IP adres bilgileri, DNS ve TFTP sunucu bilgileri gibi bilgiler bulunur.
- Bilgisayar “Offer” paketinde bulunan bilgileri inceler. Eğer bu bilgileri kullanmak isterse DHCP Sunucusuna “Request” paketi yollar. Request kelimesini “İstek” olarak düşünebilirsiniz. Basitçe; bilgisayar, sunucuya 1vermiş olduğun teklifi kabul ediyorum. Bana şu bilgileri verir misin?” diye istek yollar.
- Daha sonra DHCP Sunucusu bu isteği kabul eden “Ack” paketini yollar. “Ack” kelime kısaltmasını “Kabul etmek” olarak düşünebilirsiniz. Bu gönderilen paket ile bilgisayar IP bilgilerini kaydeder.
İşte bu 4 basit işlem ile IP bilgileri değişimi yapılır. Bu işlemlere DORA işlemi denilmektedir. DORA kelimesi ise sadece paket isimlerinin ilk harflerinin birleşimidir: Discovery, Offer, Request, Ack paketlerinin ilk harfleri DORA yı temsil eder.
İlk aşama olarak; DHCP nedir ve basitçe DHCP Nasıl Çalışır? sorularının cevabını verdik. Şimdi, bu özellikler Windows Server 2019 işletim sistemi üzerinden nasıl kurulur ona bakalım…
DHCP Kurulumu
Bu kurulumu, ister GUI (grafik arayüz) üzerinden ya da komut arayüzünden yapabilirsiniz. Ben bu yazımda, sadece grafiksel arayüz aracılığı ile kurulumu göstereceğim.
Sunucu arayüzüne girdiğimizde Server Manager otomatik açılır. Eğer açılmadıysa başlat menüsünden ya da arama kısmından Server Manager yazmanız yeterlidir.
Server Manager arayüzünden özellik kurmanın birden fazla yolu vardır. İlki Quick Start bölümünde bulunan “Add roles and features“tır. Diğeri ise sağ üst tarafında bulunan Manage linkidir. Manage tabının altından “Add roles and features” bölümünden de kurulum yapabiliriz.
- Şimdi Qucik Start bölmesi içerisinde bulunan “Add roles and features” bağlantısına tıklayalım.
2. İlk çıkan ekranda kurulum için gerekli bilgileri içeren bir karşılama ekranıdır. “Next” diyerek ilerleyelim.
3. Gelen ekranda “Role-based or feature-based installation” seçeneğini seçerek “Next” diyerek ilerleyelim.
4. Karşımıza gelen ekranda mevcutta bulunan sunucu üzerinde mi yoksa uzakta bulunan sunucu üzerinde kurulumu yapacağımızı soruyor. Mevcut şekilde bırakıp “Next” diyerek ilerleyelim.
5. Daha sonra rol kurulumunu yapacağız. Kurulum için karşımıza birden fazla rol ismi bulunan bir liste çıkıyor. Buradan biz “DHCP Server” seçeneğini seçerek ilerleyelim.
6. DHCP Server seçeneği seçtiğimizde karşımıza bir ekran belirler. Bizden dhcp özelliklerini kullanmamız için gerekli özellikleri kurmak istiyor musunuz diye sorar.
7. Add Features diyerek ilerleyelim.
8. Gelen özellikler ekranında, herhangi bir özellik seçmeden ilerleyelim. Çünkü yukarıdaki resimde yaptığımız “Add Features” işlemi ile otomatik seçti özellikleri sistem.
9. Gelen ekranda DHCP ile ilgili bilgi veriliyor. Next diyerek yolumuza devam edelim.
10. Bu ekranda kurulum işlemlerini başlatacağız. Yukarıda bulunan “Makineyi gerekirse yeniden başlat” seçeneğini seçelim. Ve daha sonra “Install” butonuna tıklayarak yükleme işlemine başlayalım.
Kurulum işlemlerine başladı makine…
11. Kurulum işlemi bittiğinde Server Manager arayüzü sağ üst köseşinde bir uyarı çıkar.
Bu işaret şunu diyor: “Senin işin daha bitmedi. Devam et…”
12. Tıkladığımızda bize “Complete DHCP Configuration” penceresi çıkarıyor sistem. Tıklayalım ve DHCP konfigurasyonlarını yapalım.
13. Çıkan ekranda ne gibi değişiklikler yapılacak onu anlatan bir metin çıkıyor. “Commit” diyerek işlemleri yapmasını kabul edelim.
14. İşlemleri yaptığına dair bilgiler içeren bir ekran geliyor. Close diyerek DHCP kurulumunu bitirelim.
Bu işlem ile birlikte sunucumuza DHCP rolünü kurmuş oluyoruz. Şimdi DHCP yönetici ekranını açmayı görelim.
Bunun için arama kutusuna DHCP yazabilirsiniz. Yada Server Manager üzerinden sol kısımda bulunan DHCP bölmesine tıklayabilirsiniz. Buradan sunucu ismi üzerinde mouse ile sağ tıklayarak DHCP Manager bölümüne erişim sağlayabilirsiniz.
Gelen ekran ile DHCP kurulumunu tamamlamış oluyoruz.
Bir sonraki yazım DHCP scope ayarlarının nasıl yapıldığı hakkında olacak.
Yazıdan faydalandıysanız, yorum bırakarak ve Instagram sayfamızı takip ederek destek olabilirsiniz. Sorularınız ya da yaşadığınız aksaklıkları da yorumlardan sorabilirsiniz.
Sağlıcakla kalın.
Awesome post! Keep up the great work! 🙂
Yararlı konu olmuş hocam elinize sağlık