Yazılıma yönelmek istiyorsunuz ama nerden başlayacağınızı bilmiyor musunuz?
Geleceğin meslekleri sıralamasında ön sıralarda yerini alan yazılım, öyle görünüyor ki daha da ileri gidecek. Biraz araştırınca bir çok yazılım dilleri ile karşılaşıyoruz. Bu alana yönlenenlerin ilk sorduğu soru ise; “Hangi dili öğrenmeliyim?” ,oysa başlamadan önce bir zemin oluşturmak gerekir. Bu alana algoritma ile başlayabilirsiniz. Algoritma mantığını öğrenip kodlama dilleri için zihninizde öğrenmeye açık bir zemin oluşturmuş olursunuz. Algoritma, projenin karar aşaması gibidir. Elinizdeki konuya nereden başlayacağınızı, sorunun çözümünü nasıl bulacağınıza dair yol haritasıdır. Algoritmayı çok kolay bir şekilde buradan öğrenebilirsiniz.
Zaman ilerledikçe yazılıma olan ilgi ve merak artıyor. Yazılım, programlama, kod günümüzde daha sık duyulmaya başlandı. Bir çok kişi artık bu alanı kendi fikirleriyle birleştirip hayatı kolaylaştıracak bir proje çıkarabiliyor.
Yazılım öğrenmek zor değil aksine bu alanda her dilde kaynak var. Asıl mesele geliştirmekte.
Bu yazıda kodlamadaki en çok kullanılan dilleri inceleyeceğiz. Hangi konuda gelişmek istiyorsanız bu dillerden kendinize yardımcı seçebilirsiniz. Aklınızdaki proje için dil desteği mi lazım? Yeteneklerinizi hangi dil ile göstermek istiyorsunuz? Bu soruları tanımlanan dillerin içeriğine bakarak cevaplayabilirsiniz.
PYTHON
Hizmette sınır tanımayan dil. 1991 yılında sıkıcı işleri otomatikleştirmek için başlanılmış. Nesne yönelimlidir. Python, güçlü bir dil onu bu kadar güçlü yapan ise açık kaynak ve modüler programlama dili olması. Gözde olan bu dili sevmeniz için iyi bir neden, kolay okunabilirliği. Hatta başkasının yazdığı kodu bile okuyabilirsiniz. Birçok dilin aksine Python’da ‘ ; ‘ işareti yoktur. Bunların yerine kod için okunabilir yazma zorunluluğu vardır. Python geliştirildikçe farklı dallarda da bulunmuştur. Örneğin; web tasarım, veri bilimi, yapay zeka vb. Ayrıca Windows, İOS, Android, Linux gibi işletim sistemlerinde çalışmaktadır. Eğer Python dilini hacker ya da siber güvenlik için öğrenmek istiyorsanız doğru yerdesiniz. Üzerinde çalıştığınız bir konu için kütüphaneler sayesinde diğer programcıların hazırladığı kodlardan da yararlanabiliyorsunuz.
Yazılan kodun işlemci tarafından anlaşılması gerekiyor. Bunun için de kullandığınız işlemcinin anlayacağı dile yani makine koduna dönüştürülmesi gerek. Python kodlarının işlemci tarafından çalışması için tercüme olarak Python yorumlayıcısı kullanılır. Her güzelin bir kusuru var işte. Dili kullananların başında; Google geliyor. Popüler olmasının da kaynağıdır. Reddit, Facebook, YouTube, Planet, CERN, Sage vs. sadece birkaçı.
Python ile neler yapılır?
- Web programlama
- GUI Geliştirme(Grafiksel kullanıcı ara yüzü)
- Sistem yönetimi
- Oyun geliştirme
- Mobil uygulama
- Veri bilimi
- Ağ programlama
- Siber güvenlik
- Kriptoloji
- OpenCV (yüz tanıma)
JAVA
Doludizgin kod yazabileceğiniz bir dil. 1995 yılında interaktif televizyonlar için tasarlandı. Python çalışma mantığına benzer. Nesne yönelimli, açık kaynak kodlu dildir. Kodlarının arasında “{ } , [ ] ” parantezler ve kod sonunda olmazsa olmaz ‘ ; ‘ işareti bulunur. Bu sayede okunabilirliği anlaşılır. Böyle ufacık göründüğüne aldanmayın ; <- bu arkadaş olmadığında hata! alırsınız ve koca proje onun yazılmasını bekler. Sabır şart… Java’da yazılan bir programı Windows, Linux, Mac gibi birçok işletim sistemlerinde kullanmak istediğinizde değişiklik yapmadan çalıştırabilirsiniz.
Java da en beğenilen bu özelliğiyle kendini sloganlamıştır: “bir kez yazın, her yerde çalıştırın”. Siz, bir yazılım parçasının bir kısmının bir makinede diğerinin başka makinede aynı anda çalıştırabilirsiniz. Bu yüzden internetin dilinin Java olduğu söylenmektedir. Java kendi oluşturduğu sanal makine ile kodları hem derleyebilir hem de yorumlayabilir. Zayıf noktası da burada ortaya çıkıyor. Hemen hemen her işletim sisteminde çalışabilir olduğundan bunun için fazla performans harcıyor ve bu da yavaşlamasına sebep oluyor. Ama bu konudaki çalışmaları sürüyor.
Java API (Java yazılımlarında kullanılan yazılım kütüphanelerine genel olarak verilen isimdir) ile disk, grafik, ağ, veri tabanı, güvenlik gibi yüzlerce konuda kullanıcılara erişim imkânı sunulur. Büyük/kurumsal firmalar tarafından daha çok tercih edilir. Dili kullananlar arasında; Huawei, Sony, Turkcell, YapıKredi, Akbank, Ericsson, Vodafone… birkaçı.
Java ile neler yapılır?
- Web programlama
- Proxy sunucusu
- ERP (kurumsal kaynak planlaması) uygulama geliştirme
- Masaüstü uygulamaları
- Mobil uygulamalar
- 3D oyun
- Grafiksel kullanıcı arayüzü
- Resim düzenleyici
- Metin editörü
- Bankamatik…
C#
Eğlenerek kod yazacağınız dil. 2000 yılında Microsoft tarafından geliştirilmiş. Nesne yönelimli programlama kavramının gelişmesine katkıda bulunmuştur. Java dili örnek alınarak yapılmıştır. O yüzden kod yazım kuralları birbirine çok yakındır. C# programlama dili Sunucu (bilişim) ve gömülü sistemler için tasarlanmıştır. Bu yüzden genelde C#’ın yanında ‘ .NET ‘ ifadesini de görürsünüz.
Ayrıca C# uygulamaları hafıza ve işlemci gereksinimleri ile tutumlu olmak üzere tasarlanmıştır. Kendisinde çöp toplayıcı vardır, kullanılmayan/tanımlanmamış değişken varsa onları depolama alanından kaldırır. C#, Sanal Makine ‘ya dayalı bir dildir. Yani işletim sistemi ile bilgisayar arasında sanal bir alan oluşturur ve kodların nasıl çalıştığını size simüle eder. Windows, Linux, Mac gibi işletim sistemlerinde birkaç gereksinim yardımıyla çalışır. C# makina diline (iki aşamada) derleyebiliyor. Unity dahil birçok oyun motorları C# kullanıyor. Bu alanda zengin kolaylıklar sağlıyor. Popüler oyunlar genelde C# ile oluşturulmuştur.
C# ile neler yapılır?
- Konsol Uygulamaları
- Windows Form uygulamaları
- Mobil Programlama
- Web servisleri (HTTP gibi)
- Oyun geliştirme
- Web uygulama
C++
Genel amaçlı bir dil. 1979 yılında geliştirilmeye başlanmıştır. Nesne yönelimlidir. Diğer dillerde de olduğu gibi emek vermeniz şart, bu dilde ise dozu bir tık daha arttırmanız lazım. “Uğraşacağım bir dil olsun çabuk öğrenirim” diyorsanız bu dil tam size göre. Büyük işler ile uğraşmak isterseniz, mesela işletim sistemi yapmak gibi. O zaman C++ öğrenebilirsiniz. İyi bir gelişim ile kendi tarayıcınızı bile yapabilirsiniz. Donanımın dilini iyi bilir. Bu yüzden kodları makinaya en rahat çeviren dildir. Hızlı ve bellek yönetimi kuvvetlidir. Donanıma ve kodlamaya karşı merakınız varsa ikisini bir arada gerçekleştirebileceğiniz bir dil. Dev-C++ editörü ile çalışabilirsiniz.
C++ ile neler yapılır?
- İşletim sistemleri
- Oyun
- Sürücüler (drive)
- Anti-virüsler
- Grafik programları
- Kullanıcı arayüzü
- 3D oyun
- Mobil uygulama…
C
Kodlamaya yön veren dil. 1972 yılında geliştirilmeye başlanmıştır. C++ ve C# bu ailedendir. C programlama dili Assembly ile yazılmıştır. Kendisine kısaca makine dili de denilir. Verimli ve güvenilir bir dildir. C programlama dili web tarayıcısında çalışmaz. Sizin web tarayıcı yapmanıza olanak sağlar. C, yapısal bir dildir. C kodları fonksiyon olarak adlandırılan alt programlardan oluşmuştur. Birçok platformda çalıştığı için donanımdan bağımsız taşınabilir bir dil. Bu sayede C programı hiçbir değişikliğe uğramadan, veya çok az bir değişimle, başka bir işletim sisteminde derlenebilir. Günümüzdeki birçok işletim sisteminde (Microsoft Windows, GNU/Linux, BSD, Minix) büyük oranda kullanılmıştır. Ne yapacağınıza karar verdikten sonraki adımlar daha anlaşılır ve sistematik olarak ilerler. Dev-C++ editörü ile çalışabilirsiniz.
C ile neler yapılır?
- Veri tabanı sistemleri
- İşletim sistemleri
- Grafik
- Ağ sürücüleri
- Tablolama yazılımları
- PIC programlama
JAVASCRIPT
‘Kodlamak sanattır’ diyeceğiniz dil. 1995 yılında çıkmış betik, nesne tabanlıdır. Yani nesne yönelimli dillerin mantığı gibi çalışır fakat özel özelliklerini yapamaz. Örn, Java ile tarayıcıdan bağımsız bir program yapabilirsiniz. JavaScript’in bel kemiği ise tarayıcıdır. Bu yüzden script dili denilir.
Java ile sadece isim benzerliği vardır(pazarlama stratejisi) Genel olarak web alanında kullanılır. Kullanıcı ile etkileşim halinde olmak için tasarlanmış. Dinamik bir web sitesi yapmak isteyenlerin göz bebeğidir. Bununla alakalı burada yeni başlayanlar için hazırlanmış yazıdan yararlanabilirsiniz. Ayrıca istemci taraflı ve sunucu taraflı script yazılabilir. Animasyon yapmanıza destek olabilir. Gelişmiş birçok web sitesinin kullanımında vardır. Visual Studio Code ile çalışabilirsiniz.
JavaScript ile neler yapılır?
- web sitesi
- Animasyon
- Oyun geliştirme
- Çevrimiçi küçük uygulamalar(hesap makinesi vb.)…
HTML – CSS
Web tasarımında olmak isteyenlerin ilk adımı HTML. 1990 yılında geliştirilmiş. Bilgi paylaşımını kolaylaştırmak için tasarlanmıştır. Webin temelini oluşturmuştur. Amacı yazı, görüntü, video gibi verileri tarayıcı tarafından görüntülenmesini sağlamak. CSS ise HTML’in doğrultusunda web sitesi yapmanıza daha fazla olanak sağlamak için 1996 yılında çıkmıştır. Web sitenizin mimarisi HTML ile yapıp CSS ile içeriği tasarımınızla zenginleştirebilirsiniz. HTML/CSS ile kendi başına çalışan bir program yapamayız. Çalışabileceği yardımcı programlara ihtiyacı vardır. Bu yüzden programlama dili değildir. İşaretleme dilidir. Biçimlendirme dili de denilir. Kısaca web sayfanızı şekillendirmek için bulunan etiket/tag kullanırsınız. Tarayıcılar tarafından bu okunur, yorumlanır ve kullanıcıya gösterilir. Bu alandaki gelişim bol denemeler ile sağlanır. Visual Studio Code ile çalışabilirsiniz.
Bunlar ülkemizde sıklıkla kullanılan dil örneklerinden bir kaçı ama bunların haricinde diğer dillerin isimlerini incelemek isterseniz 200 adet programlama dilinde “hello world” incelemesiyle yapabilirsiniz. Ayrıca konuya tamamen gelişigüzel bir şekilde hobi olarak başlamak istiyorsanız bunun için codeacademy’nin yaptığı testi uygulayarak size göre olan dili bulmakta kestirme yol sağlayabilir. Çalışmak için de online editöre de buradan ulaşabilirsiniz. Şimdiden seçiminiz ve yapacaklarınız için başarılar…
Yeni haber ve gelişmelerden geri kalmayın!…