Tüm Türkiye’nin merakla beklediği Yerli Otomobil, geçtiğimiz günlerde büyük bir etkinlikle tanıtıldı. Ancak akıllarda birçok soru işareti oluşturdu. Yazımızda Yerli Otomobil ve TOGG Hakkında Her Şeyi en doğru şekilde derleyip sizlere sunuyoruz.
Yerli Otomobil lansmanının, 27.12.2019 tarihinde, Gebze’de kurulan Bilişim Vadisinde yapılacağı sürpriz bir şekilde duyuruldu. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank’ın kişisel Instagram hesabından ve Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubunun (TOGG) resmi twitter hesabından, lansman tarihine yaklaştıkça, araba hakkında yeni görseller ve detaylar paylaşıldı. Bu görseller incelenerek tahminler yapıldı. Yapılan tahminlerde doğru olanlar kadar olmayanlar da vardı.Tanıtım gerçekleştikten sonra, gerekli bilgilere sahip olmadan yanlış yorumlar yapılmaya devam edildi. Biz de, bu zamana kadar yapılan yanlışları düzelterek doğru bilgileri akılda şüphe bırakmayacak şekilde açıklayalım.
Doğru Bilinen Yanlışlar
Tasarım
Yerli otomobil tasarımının, İtalyan tasarım şirketi Pininfarina’ya yaptırılması çok konuşulan bir durum oldu. Pininfarina; 1930 yılından beri birçok sektöre tasarım yapan ve adından çokça söz ettiren bir şirket. BMW, Maserati, Mercedes, Ferrari ve daha nice araba markalarıyla çalıştı. Bunların dışında İtalya’ya yolcu uçağı, İngiltere’ye yüksek hızlı tren, Japonya’nın SHARP markasına televizyon ve ses sistemi gibi işlere imza attı. Bunların dışında belkide en ilginci İstanbul Havalimanı’nın kule ve teknik binasının tasarımları da Pininfarina’ya ait.
Tasarımı Pininfarina firmasına yaptırıldığı doğru. Ancak, tamamen Pininfarina’ya ait değil. Bu aşamalarda, Volkswagen ve Mercedes-Benz’in eski baş tasarımcısı Murat Günak’ın, hatta Türk helikopter kokpiti tasarımcılarının da işin içinde olduğunu söyleyelim.
Prototip
Prototip üretiminin bir fabrikada olmadığını, Ar-Ge merkezlerinde ve tasarım atölyelerinde yapıldığını belirterek başlayalım. Yani yerli otomobil olarak gördüğümüz üç adet prototipin, Türkiye’de üretildiği bilgisi yanlış bir bilgi. Ar-Ge aşamasında, üretim aşamasında görev almış ve alacak tüm yerli-yabancı mühendislerle birlikte İtalya’da, Pininfarina’nın stüdyolarında üretilip Türkiye’ye getirildi. Bu sebeple üretilecek araçlar İtalyan malı olacağına dair söylentiler yanlış. Aracın üretim yeri Türkiye olacak.
Yerlilik Oranı
Yapılan açıklamalarda banttan ilk çıkan araçların yerlilik oranı %50′ nin üzerinde olacak. 2030 yılına kadar hedeflenen üretim programında yerlilik oranının %68 – 70 seviyelerine çıkarılacağı bildirildi. Yani sanıldığı gibi %100 yerli değil. Kaldı ki şu an üretilen otomobillerin hiçbiri %100 yerli değil. Yani günümüz Almanya’sı, ürettiği arabaların tamamı alman malı değil. Global çapta bir pazara girmenin etkenleri olarak söylenebilir.
Yan sanayi ve tedarikçileri belirtmemiz gerekirse üretilen her aracın %78’i yerli sermaye katkılı olacak. Bu da demek oluyor ki katma-değer fiyatın yerlilik oranının üstünde. Umarız daha da yükselir.
Pil – Batarya
Çok konuşulan ve en önemli konulardan bir tanesi de piller!
SUV model aracın prototipinde kullanılan batarya paketi Vestel tarafından üretilmiştir.
Edindiğimiz ilk bilgilere göre “seri üretim aşamasında geçildiğinde kullanılacak piller ithal olarak temin edilecek tamamen özgün ve Türk mühendisler tarafından geliştirilen teknoloji kullanılarak, kendi katma değerimizle batarya paketlerine dönüştürülecek” şeklindeydi. Ancak; Fatih Altaylı’nın TOGG Yönetim Kurulu Başkanı Gürcan Karakaş ile yaptığı röportajda pilin ve batarya paketinin yerli olacağı müjdesini verdi. Gemlikte kurulan TOGG tesisinin içinde üretileceğine dair bilgi paylaşımında bulundu.
%100 yerli pil için birkaç tahminiz var. Vestel Pil Fabrikası, ASPİLSAN (Askeri Pil Sanayi)
Zorlu Holding, Vestel firmasının adı altında %100 yerli piller üretebilir. Zaten, 2018 yılının şubat ayında Çinli GSR Capital şirketi ile ön anlaşmalar imzalanmıştı. Bundan sonra somut adımların atılması bekleniyor.
ASPİLSAN üretim için kolları sıvayabilir. Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Altaylı’ya: “TOGG’a yönelik çalışmalarımızı gerek pil, gerekse batarya bazında sürdürmekteyiz. Tüm birikim ve tecrübemizle TOGG için ayrı bir hassasiyetle TOGG’un başarısına katkı sağlayacak şekilde yürütüyoruz” şeklinde bir açıklamada bulundu.
Ya da pil markası ve üretimi tamamen TOGG’a ait olabilir. Gürcan Karakaş’ın açıklamalarına göre bu ihtimal daha yüksek duruyor. 🙂
Şarj İstasyonları
Günümüzde birçok şirketin Türkiye’nin hemen her yerinde şarj istasyonları var. Gün geçtikçe dahada yayılan bir ağa sahip. Bu şirketlerden biride şüphesiz Zorlu Grubu. ZES markası ile hizmet halihazırda elektrikli otomobili olan kullanıcılara hizmet veriyor. Yerli otomobil çıkış tarihinden önce tüm Türkiye’ye şarj ve hızlı şarj istasyonları kurulacağı belirtildi.
ZES’in dışında Türkiye’de elektrikli araçlara şarj imkanı sağlayan birçok şirket var.
Bunlar E-Şarj, Voltrun, Sharz geniş şarj istasyonu ağına sahip markalar. Birkaç gün öncesinde Tesla yapılması planlanan şarj istasyonları için Türkiye’yi de işaret etti. Yakın zamanda Tesla’nın hızlı şarj istasyonlarını da görebileceğiz.
Motor
Performans olarak 200 beygir gücüne sahip olması planlanıyor. Modelden modele göre motor sayılarında değişiklikler olacak. Yani tek motorlu ya da çift motorlu araç seçenekleri olacak. Bazı modellerde daha fazla motor seçenekleriyle de karşılaşabiliriz. Motorun yerli olup olmadığı konusunda ise hedef yıllık üretim adetlerini ve buna bağlı ölçek ekonomisi gereği motorun BOSCH marka olacağını öğrendik. Maliyeti düşürmek için ithal motor kullanılacak diyebiliriz. Üretimin artması sonucu doğuracak talebin, motor üretim maliyetini azaltacağı zaman motorunda yerli olarak üretileceğine dair sinyalleri aldık.
Teknik Veriler ve Detaylar
Otomobil hakkında açıklanan bilinen ve ilerde öğreneceğimiz tüm teknik veya detay bilgilerini aşağıya liste halinde sıralıyoruz. Yazımızı yayına aldıktan sonra edindiğimiz her doğru bilgiyi listemize ekleyerek güncel tutacağız.
- Yapılan anketler sonucunda Marka TOGG oldu. (2020 ortasında açıklandı)
- Yerlilik oranı ilk aşamada %50-51 hedefleniyor (sonrasında %68-70)
- 2022 yılının son çeyreğinde ilk C segmenti SUV ‘ler üretilecek
- 2021’de ön siparişe açılması bekleniyor
- İlk SUV üretildikten 15 ay sonra SEDAN modeli satışa çıkacak
- 2030 yılına kadar 5 farklı model üretilecek
- Fabrika, Bursa/Gemlik’te 1 Milyon m² ‘lik arazi üzerine kurulacak (2020 ortası)
- Fabrika kazı çalışmaları başladı (edit: 21.05.2020)
- 18 Temmuz 2020 tarihinde fabrika açılış töreni düzenlendi. (edit: 18.07.2020)
- Fiyat belli değil ancak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan: “halkın alabileceği düzeyde olacak” dedi
- Şimdilik bilinen 2 ayrı donanım seviyesine sahip olacak. Bunlar: Elegance, Sport. (Ek olarak ucuz versiyonlu baz model çıkacağı tahmin ediliyor)
- 2 motor seçeneği sunuluyor: tek motorlu ve çift motorlu. Daha sonra motor sayıları artabilir.
- 200 Bg arkadan itişli tek motor 0’dan 100’e 7,6 saniyede çıkıyor
- 400 Bg 4×4 çift motor 0’dan 100’e 4,8 saniyede çıkıyor
- Otomatik vites (elektrikli olduğu için vites yok)
- 2 tip batarya seçeneği sunuluyor. Bunlar: 300 Km ve üzeri, 500 Km ve üzeri menzile sahip
- Batarya paketi 400 KG ağırlıkta (hangi menzil grubuna ait olduğu bilinmiyor)
- 30 dakikada %80 şarj oluyor
- Piller 8 yıl garantili
- Piller yerli olacak. Gemlikte kurulan TOGG fabrikasının içinde üretilecek.
- Batarya paketinin aktif termal yönetim sistemi mevcut. Bu sayede soğuk piller ısıtılarak, ısınan piller soğutularak verimlilik artırılıyor
- Yan aynalarda kamera opsiyon olarak sunuluyor
- Uçtan uca hayalet gösterge ve ekranlar standart donanım olması düşünülüyor
- 2022 yılının EuroNcap kriterlerine göre beş yıldız alması hedefleniyor
- 7 adet airbag standart olarak sunuluyor
- WLTP verilimlik testlerine girerek daha gerçekçi menzil verileri elde edilecek
- Hologram teknolojisi kullanılacak (patenti Türkiye’ye ait ve dünyada tek). Bu teknoloji ile aracın tüm bilgileri şoför nereye bakarsa baksın, gözüne yansıtılacak
- Akıllı otomobil sistemi kullanılacak. Tüm akıllı cihazlarla senkronize olup onlarla iletişime geçebilecek
- Otonom Seviye 3’e hazır altyapıyla Otonom 2+ seviyesinde gelecek. Araba kendi kendine gidebilecek
- Yazılımsal güncellemeleri kendi kendine yapabilecek
- 5G bağlantıyı destekleyecek ve araba doğrudan internete bağlı olacak
TOGG’un resmi sitesinde yayınlanan, yerli otomobilin sahip olacağı teknolojik özellikleriyle dolu animasyon filmini aşağıda izleyebilirsiniz.
Araç hakkında en çok merak edilen konu ise “fiyatı”. Fiyat ve diğer tüm bilinmeyenler, her açıklandığında yazımızı revize ederek güncel ve doğru bilgileri sunmaya devam edeceğiz. Gelişmelerden, Instagram ve Twitter hesaplarımızı takip ederek haberdar olabilirsiniz.
Ayrıca TEKNOFEST 2019 ‘da tanıtılan ve prototipi gösterilen ilk Yerli ve Milli Uçan Araba Cezeri hakkında ki makalemizi, aşağıdaki bağlantıya tıklayarak okuyabilirsiniz.
“Yerli otomobilde en çok neyi merak ediyorsunuz ?” Yorumlarda buluşalım.